Midden Iran

Iraans Geld

Om een gewoon Nederlands huis in Iran te kopen zou je 10 miljard Rials moeten neertellen. 10,000 Rials is ongeveer een kwartje. Dat zijn heel veel nullen. Maar het is nog veel ingewikkelder. De prijzen worden genoemd in Tomans, afgebeeld in 1000 Tomans en betaald in Rials en geen van die getallen zijn hetzelfde. Dus als een winkelier zegt dat hij 100 Tomans wil hebben, bedoelt hij 100,000 Tomans en moet je een miljoen Rials betalen. Ondanks deze logica kostte het ons toch enige tijd voordat we dat doorhadden. De bedragen zijn zo groot dat brandstof voor onze auto’s vaak in twee afzonderlijke tank sessies gevuld moeten worden waarbij wij uit het hoofd de twee waanzinnig grote getallen moeten optellen.

Elke keer weer opnieuw moeten we geholpen worden. Hoofden schuddend en met veel geduld helpen de Iraanse verkopers ons door her en der biljetjes uit onze opengehouden portemonnees te plukken en zo het gevraagde bedrag bijeen te sprokkelen. We voelen ons vaak 6 jarigen die net hebben leren rekenen voor de kassa bij de HEMA.

Diesel is ook een fenomeen apart. De hoeveelheid diesel is beperkt en kan alleen verkregen worden met een diesel tankkaart, die wij natuurlijk niet hebben. Dus moet Ipo bij elke tankbeurt proberen van iemand een tankkaart te lenen. En voor het gebruik van die kaart moet een premie betaald worden, daarover moet Ipo dan onderhandelen. Meestal is 100% gebruikelijk, maar soms is het meer. Dus in plaats van 7.5 cent/liter moet hij dan 15 cent/liter betalen, een som die Ipo natuurlijk lachend neertelt. Maar snel even tanken is er dus niet bij. Benzine kost volgens de verkoper 1 Toman, op de teller staat 1000 en we betalen 10,000 Rials, ongeveer 25 cent/liter, een bedrag dat Frus een permanente grijns bezorgt gezien de altijd dorstige Landcruiser.

Overigens werken bank kaarten en credit cards niet in Iran dus we hebben alles cash in Euro’s en Dollars mee moeten nemen.

Iraanse Sprookjessteden

Na Teheran en Khomeiny airport nabij Qom rijden we zuidwaarts naar het 'heartland'  van Iran. De snelweg ligt op de westgrens tussen woestijn Dahst-e-Kavir en het Zagros gebergte. Het wordt steeds warmer en leger. De kamelen zijn ingeruild voor vrachtwagens. Het uitzicht bestaat alleen nog uit kale vlakten, zoutige beddingen en hoge bergen. Onderweg is het enige vertier een stop bij een benzinestation, voor een lunch of voor water voor onze was.

 

Gelukkig worden deze ritten onderbroken door de sprookjesachtige - duizend en een nacht - steden die we bezoeken: Kashan, Isfahan en Yazd.

Kashan

In Kashan overnachten we in een mooi en rustig traditional hotel. In feite in een gerestaureerde, met modder bepleisterde grote woning met een grote binnenplaats, waar omheen kamers onder en boven de grond liggen. We bezoeken in Kashan twee moskeeën een waterrijke Perzische tuin. In Kashan lopen we, nadat we de laatste dagen tevergeefs telefonisch afspraken probeerden te maken, op de bazaar toch de Omaanse vrienden van Frus en Liesbeth tegen het lijf. Een gezellige avond met Goos en Agnes, Hinke en Maurice, Alexandra en Twan plus 6 kinderen en het uitwisselen van nieuws en reistips volgde. Het was zo gezellig dat we de foto vergeten zijn, sorry. Achteraf bleek Hennelies hen al op de foto te hebben zonder zich dit te realiseren. Stel je voor dat we hen in de bazaar niet opgemerkt hadden en dit in Nederland zouden zien.

Isfahan

Daarna volgt Isfahan. Aangekomen bij het hotel moeten we eerst nog even onze auto's achterom parkeren. Dat betekent eerst rustig een paar honderd meter achteruit door het voetgangersgebied, een U-turn in de hoofstraat waar een file staat, daarna enkele nauwe passages door de smalste stegen, waarna we de auto manoeuvreren op een oppervlakte die nog geen vierkante meter groter is dan de auto zelf. Daar draaien we natuurlijk onze handen niet voor om. Dit in tegenstelling tot een opgewonden Iraanse hotelgast die zijn auto na een halfuur nog niet uit dezelfde parkeerplaats kan rijden.

Isfahan is een hoogtepunt. Na de siësta lopen we argeloos een straatje verder en belanden we op het grote plein, waar de met kleurrijke tegeltjes belegde moskeeën en paleizen feeëriek verlicht zijn, het Iraanse volk lekker aan het picknicken is in het groene gras of een balletje trapt, rinkelende paard en wagens langskomen en sommigen voor het avondgebed naar de moskee gaan. Het is er gezelliger dan in het Vondelpark in de zomer. Een absoluut hoogtepunt. Ook de volgende dag is het plein en Isfahan prachtig wanneer we rustig de moskee, het plein, de bazaar en de beroemde bruggen bezoeken.

Yazd

Het meest zuidelijke punt dat we in Iran bereiken is Yazd (Shiraz moeten we gezien de tijd helaas overslaan, nog een keer terugkomen is een optie). In Yazd overnachten we ook in een traditional hotel, bezoeken we de mooie moskee en de bazaar. Waar Yazd het meest beroemd om is, zijn de eeuwenoude watersystemen. Door het graven van ondergrondse mijngangen (qanats) wordt op tientallen kilometers afstand grondwater afgetapt. Dit water stroomt onder zwaartekracht naar de stad waar het in ondergrondse reservoirs voor bewoners beschikbaar is voor drinken, wassen etc. om uiteindelijk te stromen naar de lager gelegen te irrigeren landbouw gebiedjes. De ondergrondse waterreservoirs worden koel gehouden door het unieke systeem van windtorens, de qanats blijven koel door vele verticale schachten langs het tracé, die ook dienen voor baggerwerkzaamheden en ander onderhoud. In het watermuseum heeft Ipo zijn hart op kunnen halen.

 

 

Bazaars

Een ding hebben alle Iraanse sprookjessteden gemeen. De bazaars. Uitgebreide overdekte doolhoven van smalle straatjes, waar alles te koop is: koperen pannen, Perzische tapijten, exotische kruiden, aardewerken souvenirs, schoenen en petten en dameskorsetten en dadels van Khartoem meneer. En opvallend veel aaneengesloten rijen winkels met gouden sieraden en ringen met edelstenen. Ons is verteld dat goud het standaard cadeau is dat je geeft bij een geboorte, een huwelijk, een babyshower, housewarming, etc. . De bazaars worden vooral door vrouwen bezocht. In de ochtend of 's avonds tussen 5 en 9. Daarbuiten is het een dooie boel. De mannen gaan - net als in Nederland - mee als pakezel. Ook wij hebben intussen al diverse nuttige souvenirs aangekocht die de mannen gedragen hebben.

Voor na en tijdens het winkelen, belanden we in traditioneel ingerichte eet- en theehuizen, oude hammans waar we kreunend en steunend maar liggend of in kleermakerszit onze maaltijden verorberen. Hadden we maar beter ons best gedaan op yoga. Dit wordt, ter afwisseling van de kip-, lam- en beefkebabs, gedoseerd afgewisseld met een bezoek aan een nep McDonalds.

Nieuwe wereldburger

Frus en Liesbeth kondigen met gepaste trots de geboorte van de kleindochter van Roland en Nanda, genaamd Fiene aan. Het is puur toeval dat zij dit als eersten mochten horen. De geboorte vond plaats toen zij zich midden in de Iraanse woestijn bij een bedevaartsoord bevonden (Chak Chak) met de enige telefoonpaal in de wijde omgeving. Juist op dat moment belde Roland, de trotse vader.